Dun xeito intuitivo a linguaxe sabía, antes da existencia do disco de Newton, que a suma de todas as cores, espellos da luz, daba como resultado o branco. Por iso, a palabra latina albus que significaba literalmente ‘branco’ pasou a denominar tamén a primeira luz do día, a alba. As voces derivadas desta son abundantes na nosa lingua: albariñas son certas uvas brancas, albar, de cor branco; albeiro, a pedra do muíño máis branca; albor, a primeira luz do día e a brancura ou albo, sinónimo de obxectivo, denominación que xorde polo pano branco co que se adestraba cando se buscaba o “obxectivo dun proxectil”.
A alba sempre ocupou un lugar destacado na festa. Esta comeza coa alborada -“composición con ritmo de marcha que se toca, principalmente, de mañá cedo e desfilando-, e desde o primeiro momento adoptou, ademais, o sentido de algo inaugural, de celebración, mais tamén transformador e esperanzador. Este é o sentido da “Alborada” de Rosalía de Castro, incluída nos Cantares Gallegos e tamén a Alba de Groria de Castelao.
En 1948, o de Rianxo pronunciou este discurso no Centro Galego de Bos Aires perante a comunidade galega transoceánica para celebrar o Día da Patria. Invocando un futuro de liberdade que, daquela, era imposible nomear abertamente en territorio peninsular. Setenta e catro anos despois continuamos cada 25 de xullo coa mente posta na alba de gloria. Hogano queremos celebrala cun pequeno voo sobre o primeiro rostro de Galicia, trazado por Domingo Fontán. En pleno século XIX, sen ningunha das tecnoloxías das que hoxe dispoñemos, o ilustrado conseguiu elaborar o primeiro mapa científico do país cunha meticulosidade e precisión que aínda hoxe abraia. Co orgullo dos referentes da nosa historia e cos ollos a mirar cara ao futuro, desexamos que os ventos do vindeiro día da patria vos sexan propicios!
