Bacoriño

O bacoriño Piglet nun selo ruso, (2012) celebrando a versión rusa de Winnie the Pooh (1969)

Das limitadas pegadas que ten o árabe na nosa lingua esta é unha das máis curiosas, pois a mesma raíz serve para denominar unha froita, un animal doméstico e, probablemente, un peixe.

Todo comeza co étimo: al-bakur, que en árabe significa ‘bévera’ ou ‘figo precoz’. Mantendo o artigo inicial consérvase en castelán baixo o lema albacora ‘bévera’ e no catalán cunha variante sen el: bacora, da que atopamos un fermoso sinónimo: figaflor para as galegas béveras. En cambio, desta raíz desprovista do artigo inicial xorde a denominación galega bácoro ‘porco pequeno que aínda mama’, cos sinónimos leitón, rancho e marrancho, ou a derivada co sufixo –iño: bacoriño. O diminutivo é utilizado a nivel dialectal para designar unha clase de figos: a da primeira colleita da figueira, as béveras precoces, segundo a información xa recollida polo padre Sobreira, continuador na segunda metade do século XVIII do labor lexicográfico de Sarmiento, que fala dos «figos bacoriños».

A idea de precocidade é a que atopamos tanto en bácoro como bacoriño cando designan a cría do porco que inda mama, único significado que recolle o DRAG. Este termo foi rexistrado inicialmente por Martín Sarmiento no seu Catálogo de voces y frases de la lengua gallega, e o mencionado Padre Sobreira xa o relacionou en “Vegetales de Galicia” co árabe de bakur que indica ‘precoz’ e ‘temperán’.

Finalmente, Corominas, indica que a acepción da raíz que atopamos no galego pode ser a que estea na palabra albacora, cando a denominación significa ‘bonito’, que é a unica que recolle o DRAG, peixe parecido ao atún pero máis pequeno; consérvase así no árabe marroquí e, nalgunhas partes, mesmo designa ao peixe máis novo.

Queda claro que do porco todo se aproveita; neste caso, o nome tamén.

Palabras traballadas

Todos os termos que traballamos, fóra das Palabras do día, ordenados alfabeticamente.

Ver

Palabras do día

Unha palabra cada día dos 365 do ano, ordenadas alfabeticamente ou por data.

Ir