Nos dicionarios galegos é constante a súa definición como “ferida ou chaga que lles produce o roce do aparello aos animais de tiro ou carga”, entendendo por aparello a albarda ou montura que se lles poñía a burros, mulas ou cabalos.
O perigo de provocar feridas nos animais era moi común, por iso se avisaba que había que tercear as cargas e apretar ben as correas porque “a carga a lazos non (a)mata a besta”, isto é, non provoca feridas nin tampouco a cansa indebidamente.
A idea de ferida tamén se lles podía aplicar ás persoas, segundo indica a frase recollida no Diccionario de Eladio Rodriguez, O traballo non mata, pero fai amata, ou sexa, que produce feridas nas mans.
A palabra é de uso pouco común na lingua galega actual, tanto falada coma escrita, tal vez por estar asimilada a unha actividade que caeu totalmente en desuso, aínda que podería manterse, cun sentido máis xenérico, no deporte de equitación.
Porén, hai outros usos do vocábulo que permitirían a súa recuperación na sociedade actual. Un deles é aquel que describe unha reprimenda ben botada ou unha crítica á que non se lle podía retrucar: “fun dar cabo da veciña e púxenlle o sal na amata”, isto é, recrimineina polo que andaba a dicir ou facer. Tamén podía entenderse que “hai que lle poñer o sal na amata” a quen non respectaba pactos e acordos veciñais, ou non cumpría debidamente coas suas obrigas no traballo. Poñer o sal na amata ten, por tanto, un sentido de advertencia que se compadece coa crítica severa.