Se houber un lugar co que identificar o xesto amoroso, a liña breve onde pousar a man ou ese espazo oco, xusto enriba da cacha, no que se preme un case nada, ese lugar é o van. Se houber unha palabra que leva o noso imaxinario cara ao corpo feminino e matricial, esa palabra é van. E se unha única sílaba comunica o interior da boca co tempo en suspenso, proba a dicires “van”. Porén os dicionarios trasladan para unha acepción ben secundaria esta relación do signo coa figura sexuada. Por diante, adoito o termo van (f. va) aparece para adxectivar: superficial, vacuo… e todo fai pensar que o seu uso se reduza máis e máis a esta función, xa que un outro sentido de estado material, o de baleiro, tamén foi esmorecendo.
De lermos a descrición do Dicionario da RAG –acepción 5- o van correspóndese co “estreitamento do corpo humano por riba das cadeiras”. E teño para min que é este sobexo de anatomización o que fai que a palabra esvaeza cara á nada.
Na viaxe que arredor de van oferta o TILGA, á par da cintura aparece, en Xoan Manuel Pintos (1865), como oco físico. Hai ben anos, no 1971, nun paseo polas festas do San Froilán, escoiteille a Novoneyra a verba “bango” para se referir a esa distancia entre un obxecto e outro que, sen se luír, case que manteñen unha certa relación: o escano e a parede, por exemplo. E de súpeto virouse cara a min para me preguntar se na Chaira tamén diciamos así. Cando comecei a darlle forma ao meu filme “A cicatriz branca” e a esa personaxe que fica engaiolada dunha imaxe, no meu maxín apareceu unha foto de Raymond Depardon nun peirao, con punto de vista dende un ángulo lateral. A única acción é unha parella que pasa. El abránguea polo van. Unha certa idea de benestar ateiga o noso ollar.